31 Aralık 2017 Pazar

2017 ARICILIK ÇALIŞMALARIMDAN

UYARI: İnternet ortamında arıcılık konusuyla ilgili yayımladığımız yazı ve görseller başka kişiler tarafından çıkar sağlamak amacıyla kullanılmasın, tüketiciler kandırılmasın diye üzerlerine UYSALBAL adımızı yazmaktayım. Üzerine yazı yazmadan paylaştığım  bir petek bal fotoğrafını, internet üzerinden bal satan bir sahtekar kendi balıymış gibi bizim fotoğrafı kullanmış. Arıcılık yapan ve internette fotoğraf paylaşan dostlar lütfen fotoğrafların üzerine kendinizle ilgili bilgeler yazınız da sahtekarlar öyle kolayca insanları kandırmasınlar.

Fotoğrafların üzerine yazı yazmak için google' nin  "Picasa 3" programını kullanabilirsiniz.


2017 yılını takvime göre değerlendirmeye çalışacağım.
2016 aralık sonu kar yağışıyla birlikte yaklaşık kırk gün kadar soğuk geçti.

Ocak ayının sonlarında Kırklareli Arıcılar Birliğinin davetiyle Muhsin Doğaroğlu Hoca'nın konuşmalarını izleyip, yeni kitabını aldık.    

Ocağın son günü iki adet ruşet kovanı arılıktan çaldılar.
Şubatta arıcılıkla ilgili kayda değer bir çalışmamız olmadı. Her sene şubat sonlarında polen veren karaağaçlar, havaların soğuk gitmesinden dolayı martta polen verdi. Güvemler, ballıbabalar, erikler, bademler ve başka kır çiçeklerinden bolca polen geldi ve arılar gelişmeye başladı.
Gelişme göstermeyen kovanlar saptanıp, incelemeye alındı. Ana kaybı var, arı yalancıya yönelmiş. Arısı çoksa günlük yumurtalı çerçeve vererek anaarı yapmaları sağlandı.

KIŞ KAYBI Arılarda 2016 sonbaharında varroa mücadelesini klasik kovanlarda Bayvoral ile, büyük ve altı elek telli kovanlarda ise formik asitle yapmıştım. Kovanlarda yeterince bal bırakıldı, ihtiyacı olanlara şurup ve kekle takviye yapıldı. Yüzde 15'lik bir arı kaybı yaşadım.

 
BAHAR BAKIMI
Mart ayının sonlarına doğru sağlam arılar belli oldu.
Kuvvetli kovanlardan başlanarak bahar temizliği yapıldı. Klasik kovanların arıları temizlenmiş boş bir kovana alındı.

Nisan ayında meyve ağaçları çiçek açınca - özellikle kiraz ve armut - arılar gerçek anlamda coşuyor. Güçlenen ve kat isteyen kovanlara katları verildi. Eski petekler alındı, usulüne uygun olarak yeni çerçeveler verildi.

 

   OĞUL ZAMANI
  İlkbaharda havaların güzel gitmesi, arıların bakımlı olması  sonucu güçlenen arılar oğul verdi. Arılarla hafta sonları ve iş çıkışı ilgilenebiliyorum, kovan sayısı da epey fazla olunca kovanları sürekli kontrol etmem mümkün değil. Fark ettiğim kovanlarda  oğula kaçmaması için önlem alıyorum.
Sayısını yazmayayım ama bu sene elde ettiğim oğul epey fazla. Bu oğulların çoğu dışarıdan gelme. 1 mayısta başlayan oğul serüveni eylüle kadar sürdü. Oğulun oğul verdiği ilginç bir yıldı 2017. Oğullar genelde güçlüydüler.
 
Arılıkta sahibini bekleyen ilk oğul


Bu oğul 19 mayısta çıkan dört oğulun en güçlüsü, çok sayıda anaarısı vardı. Birkaç çerçeve bal aldım. Haziran, temmuz ve hatta ağustos ayında güçlü oğullar aldım. Zayıf oğulların bazısını kaderine bıraktım. Sadece eylül ayında iki küçük oğulu yedekte anaarı olsun diye bıraktım. Bu yıl bu kadar çok oğul olmasının sebebi ilkbaharda havaların iyi gitmesi, ayçiçek sezonunun kademeli ekimden dolayı iki ay kadar sürmesi ve bol polen ve nektar kaynağı olmasından dolayıdır.
 
ANAARI  Oğulun çok olduğu bir yılda oğul veren kovanların anaarıları yenilendi. Oğul vermeyen ama anaarısı yaşlanan kovanların yeni anaarı yapması sağlandı. Verim elde edemediğim bazı kovanların anaarıları, verimli kovanlardan elde edilen anaarılarla değiştirildi.
RÜYAMA GİREN ANAARILAR Temmuz ayında bir gece rüyamda genç kraliçe arılar gördüm. Yırtıcı bir kuş gibi boyun bölgesi pırıl pırıl bakımlı ve sarı tüylü anarılar... Gerçekten o günlerde birkaç tane  anaarının baş tarafının görünüşü rüyamdaki kraliçenin tüyleri gibi parlak sarıydı.

Bahar balı 
 Arılıkta ondan fazla kiraz ağacı yetiştirdim. Arılar yüzünden pek ilaçlayamadım, kurtlandılar.
 
 

 
 

    BAL HASADI Temmuzun yirmisinden sonra bal hasadına başladık, haftanın 2-3 günü bal süzdüm, geri kalan günlerinde dinlene dinlene ağustos sonuna kadar devam ettim.
1,5 ton kadar bal süzdüm. Arıcılıkta kullandığım malzemeler günün şartlarına uygundur. Bal çerçevesi taşıma kapları, sır alma tezgahı ve tarakları, bal süzme makinesi, süzgeçler, bal dinlendirme kazanları hepsi yeni ve sağlığa uygun malzemeler. 304 kalite paslanmaz çelik malzemeler. Civan Arıcılıktan aldığımız motorlu bal süzme makinesi işimizi çok kolaylaştırdı. Çerçeveleri sepetlere yerleştirdik mi iki yönlü süzülmesi üç dakika... Yine Civan'dan aldığım altı tenekelik bal dinlendirme ve donmuş balları eritme kazanı işimi kolaylaştırdı. 

BAL KALİTESİ Yüzde yüz doğal ve olgun ballar. Alttaki çerçeve tam sırlı ve peteğin iki tarafı dışa doğru genişliyor. Tahmini 3,5 kilogram civarında olabilir. Arılığın olduğu bölgede ana bal akımı 15 mayısta başlar ve temmuz sonlarına kadar devam edebilir. Genelde balların olgunlaşmasını beklerim. Balın olgunlaşma ölçüsü peteğin sırlanmasıdır. Bir petek ne kadar çok sırlıysa o kadar olgundur.
Arıcılık kurslarında bize öğretilen ve tavsiye edilen bilgi, bal hasadı yapılacak peteğin en az üçte ikisi sırlanmış olması gerekir, bilgisidir. Süzülen bal sıcak havada akışkan olur, havalar serinledi mi koyu bir kıvama gelir ve akışkanlığı azalır. Kırklareli'de ayçiçek balı, bala karıştı mı eylül sonlarına doğru havalar serinleyince donma ( kristalize olma ) başlar.
Çerçevelerim genelde yenidir. Eski petek kullanırsak petek gözleri daraldığından bal verimi düşük olur.

 BALIN PAZARLANMASI Tanıdıklar, eş dost, arkadaşlar sağ olsunlar ve tanımadığım ihtiyacı olan tüketici dostlara, müşterilere teşekkür ederim. Geçen yıl mayıs ayında balım bitmişti.
Bal fiyatları değişkenlik gösteriyor. Bu yıl baraj kenarından elde ettiğim bal miktarı az ama kalitesi yüksekti. Bir alan bir daha sordu ama az olduğu için erken bitti. Bal hasadı sırasında bahar balı olan çerçeveleri ayırıyorum onlarda ayçiçek nektarı yok veya çok az yani bahar balı kategorisinde oluyor. Ayçiçekler açana kadar sırlanmamış ballı çerçeveler ayçiçekler açtıktan kısa bir süre sonra sırlanır, yeni verilen temel petekler ayçiçekten gelen yoğun nektar akımında 10-15 gün içinde hem petek gözleri örülür hem de bal doldurulur ve sırlanır. İşte bizim Trakya'nın ayçiçek balını çalışkan arılar kısa sürede kovana taşır ve arıcı için bereketli bir sezon geçmiş olur. Ayçiçek bal verimi yüksek olduğundan fiyatı düşük olur. İnsanlarımız bal yiyebilsinler.
 
 

 
 Aşağıdaki kovan bir deneme kovanı... Arı kuvvetli ikinci katın üzerine boş bir kat koydum ve uzun ayçiçek sezonunda biraz petek bal elde ettim.



 

BAL HASADINDAN SONRA YAPILAN İŞLER
Süzülen petekler arılara verildi, nektar geldiği zamanlar petekler tamir edildi, fazla nektar toplayan arılar stok yaptı.

VARROA İŞLERİ Bilindiği üzere hayatını arılarla sürdüren varroa ile mücadele edilmezse kovan yakın zamanda söner. Varroa mücadelesi ne zaman, nasıl, ne ile yapılmalı?
Kendi mücadelem: Bal hasadı sonrası altı elek telli ve 12-14 çerçeveli kovanlarıma alttan formik asit verdim. Bu kovanlara formik asit verirken sonuçlarını görmek için çekmecelere A3 kağıdı koydum. Plastik tabaklara kalın peçetelerden birer tane yerleştirdim. Havaların 20-25 derce olduğu günlerde 14 ve 12  çerçeveli kovanlara 25-20 cc formik asiti tabağa boşaltıp peçeteyi üzerine koydum. Aradan iki üç gün geçince kontrol ettim. Kontrol sonuçları aşağıdaki fotoğraflarda görülüyor. Klasik kovanların polen tuzaklı olanlarına da formik asit verdim. Onları da aynı şekilde kontrol edebiliyorum. Eski tip kovanların bir kısmına da formik asit verdim. Bunun için önceden hazırlık yaptım. kilitli poşetlere yerleştirdiğim cetvel genişliğinde tahta parçalarını peçeteyle sardım ve poşetin içine 15-20 cc kadar formik asit koydum. Bu kilitli poşetler ağzı iyi kapanan plastik kasada serin bir yerde birkaç gün bekletildi. Akşama yakın saatlerde formik asit vereceğim kovanların ya çerçeve üstüne kilitli poşeti açarak ve içindeki peçeteye sarılı tahta parçasını 2-3 cm kadar çıkararak veriyorum ya da kilitli poşetleri açarak bir kürdan geçirip çerçeve arasına sarkıtıyorum. 
Bazı kovanlara da bayvarol verdim.


ARICILIKTA YAĞMA OLAYI   Daha çok sonbaharda karşılaşılan bir olaydır. Birkaç defa başıma geldi. Yağmalanan arı kendini savunamayacak kadar azalmıştır. Nedenleri ise Kuluçkalıkta anaarının yumurtlayacağı alan azalmış olabilir. arı nüfusu azalır, çerçeveler balla dolu iken aç ve yağmacı arılar tarafından keşfedilirler ve kaçınılmaz son yağma olayı gerçekleşir.
Anaarı yaşlı olur, erken yavruyu keser ve koloni kendini savunamaz.
Kovandaki anaarının başına bir hal gelir ve kovan anaarısız kalırsa ilerleyen zamanda yağmalanır. Bazen arı geç zamanda anaarı değiştirir. Çiftleşmeye çıkan anaarının düşmanı arı kuşlarıdır. Anarı havadayken arı kuşları tarafından öldürülebilir ve anasız kalan kovan yağmalanır.
Zamanında varroa mücadelesi yapılmazsa kovan zayıflar, hatta varroalar anaarının ölümüne sebep olabilir.
Bir başka neden de arıcının kendisidir. Olur olmaz zamanlarda kovan açılır, yağmacılar açılan kovana hücum eder. Bu sonbaharda arılığa gittiğimde arılar peşimde geziyor, tıpkı sahibine sadık köpek gibi. Dolayısıyla öyle zamanlarda kovanlara el sürmedim.

 Bu sonbaharda üç kovanım yağmalandı. Bu kovanın anası yaşlı olabilir. Oğulcu bir arı değildi.
 
 
KIŞ HAZIRLIKLARI  Hem sarıca arı saldırısına karşı hem de yağma olayında kendini rahat savunsun diye formik asit uygulaması bittikten sonra giriş delikleri daraltıldı. Örtü tahtası kuluçkalık ile ballık arasına alındı. Kasım ayı sonlarında örtü tahtası delikleri kapatıldı. Bazı kovanların girişindeki daraltma işlemine son verildi.
Güçlü kovanlardan bazıları kışa iki katlı girdi. İlkbaharda bu kovanlar çok hızlı gelişim gösteriyor.


 
 
SAF AYÇİÇEK BALI DONARSA Kovanlarda ayçiçek balı fazla olduğu zaman çok soğuk havalarda ( Sibirya soğukları ) çerçevelerdeki bal donmaya başlar. Bu soğuklar kesintisiz 40-50 gün sürerse arılar kovan içinde bal olmasına rağmen sıkıntı çekerler. Geçmişte kovan içinde arının yarısı sağ kalırken, yarısının bal içinde hayatını kaybetmesine tanık oldum. Bir defasında haziran sonunda ballıkta tam sırlı çerçeveler aldım, balını süzdüm ve petekleri geri verdim. Ayçiçek zamanı o petekler tekrar balla doldu. O kovan, o yıl zemheride söndü. Petekler donmuş bal doluydu. Diyeceğim soğuk geçen kışlar bir yandan iyi, çünkü arılar kovan dışına pek çıkamaz ve yıpranmaz, bahara kadar yaşar. Soğuk kışlar bir yandan da kötü, çünkü  uzun süreli soğuklarda donmuş balla beslenemeyebilir.
2017 yılının sonbaharı ve şu ana kadar olan kışı bol yağmurlu ve  serin geçti. Henüz ciddi bir soğuk olmadı. Arılar genelde hareket halinde, bazı kovanlar yavruyu erken kesti ve nüfus sıkıntısı yaşayabilirler.
 
2017 arı ve bal yönünden unutulmaz bir yıl olacak, çok verimli bir yıldı. Umarım 2018 de her yönden insanlığa iyilik ve güzellikler yaşatır.
 
Herkese sağlıklı ve mutlu yıllar dilerim.

1 yorum: