21 Ekim 2009 Çarşamba

TAKLİT KÜTÜK KOVAN



( Bu fotoğraf yayına sonradan eklendi.)
 
 

Dedelerimizde gördüğümüz kütük kovanların okumuşu
 



Doğup büyüdüğümüz yerlerde arıcılık kütük kovanla yapılırdı. Kütük kovan ise düzgün ladin ya da ardıç ağacından üretilirdi. 30 - 35 cm çapında içi geçmiş yani boşalmış ağaçlar ormandan temin edilir. Bu ağaçlar arıcının diğer kovanlarının uzunluğuna yakın olacak şekilde kesilir. Standart bir ölçüsü yok ama bir arılıkta kovanların aynı boyda olmasına dikkat edilmesi gerekir. Kesilen ağaç o zamanki aletlerle içi oyularak kütük kovan haline getirilir. Bu iş saatlerce sürerdi. kovanın tahta kısmının kalınlığı ağaca bağlı ama 5 - 6 cm. civarında olur. Ağacın oyma işi bittikten sonra, kovanın giriş tarafına ve arka tarafına ağaçtan kapak yapılır. Bu kapaklardan önde olana giriş deliği açılır.
 
( Bu fotoğraf yayına sonradan eklendi.)
 
Arılıkta yerden 1-1,5 metre yüksekliğinde dikdörtgen şeklinde bir taş duvar örülür (taş çok olduğu için ). L şeklinde en az 6 tane ağaç hazırlanır, daha fazla da olabilir. Ormandaki kalın ardıç ağaçlarından kesilir ve bu ardıç ağacı balta, kama ve çivilerle yarılarak geniş tahtalar elde edilir. Bu tahtaların ortalama kalınlığı 5 - 6 cm'dir. Kesilen ardıç ağaçlarının kabuğu soyulur. Malzemeler hazırlanınca sıra arılığın kurulmasına gelmiştir. Bu iş yardımlaşa yapılacak bir iş olduğu için arıcının dostları, yakınları yanındadır. Taş duvar üzerine L şeklindeki ağaçlar karşılıklı gelecek şekilde monte edilir. L şeklindeki ağaçların uzaklığı arıcının kovan sayısına bağlıdır. Bir metre de olabilir, iki metre de olabilir. Daha sonra hazırlanan tahtalar L şaklindeki ağaçlara çivilerle tutuşturulur. Taş duvarın içi taş ve çakılla doldurulur. Üstü ardıç kabuğu ile örtülür. Sıra kütük kovanların yerleştirilmesine gelmiştir. Kovanlar, çoğunlukla uçuş deliği sabah güneşini görecek şekilde konumlanır. Kovanlar yan yana dizilir. Aradaki boşluklar kabukla doldurulur. Diyelim ki alta beş kovan koyduk, üzeri kabukla kapatılır ve ikinci kata beş kovan daha konur. İşlem böyle devam eder ve 15 -20 kovanlık bir arı kürnesi meydana gelir. Arıyı soğuktan ve sıcaktan korumak için yanlara ve en üst katın üzerine de ardıç kabuğu konur ve bunların üzerine saç konarak yağmur ve kardan etkilenmesi önlenir.
Eskilerin kütük kovanını ve arı kürnesini tanıtmaya çalıştım. Geçmişi yaşatmak için bu taklit kovanı yaptırdım. Üç yıldır da evin ihtiyacı kadar petek bal alıyorum. Temmuz ayında birkaç kilo bal almıştım, bu da son turfan deyip sezonu kapattım.